185
TEMELSET için Yönergeler
Bu Döküman 2024 Yılı dahil ve sonrası için geçerlidir. Yapılacak İşlemler ve Yorumlar Maddelendirilmiştir. Temelset ve Demirbaş dökümanı bulunmaktadır.
Toplulaştırılmamış Yöntem için Yönergedir.
- Enflasyon Endekslerinin Tutulacağı Döviz Tipinin Tanımlanması Gerekmektedir. Döviz Tipi alanı 9053 ile gelen “Aylık Enflasyon Oranı Seçilmelidir.”
2 . Daha Önceki Aylarda veya Bundan sonraki Aylarda Endekslerin Getirilmesi Gerekmektedir. Bu işlem ile Tüm endeksler İlgili yayınlanan Her ayın son günü olarak tüm endeksler indirilmektedir. 3 Seçenek ile sunulup bir tanesi seçilmelidir.
NOT : Manuel olarak girilebilmektedir.
- Şirket Şube parametre tanımlarından Döviz uygulaması kapalı ise açılarak ektif edilmelidir. Döviz uygulaması açık ise Enflasyon için ilk ekranda tanımlanan Döviz tipi bu alana girilmeli ve Çevrim Tipi Belirlenmelidir.
- Muhasebe parametrelerinde ise ilgili tanımlamalar yapılmaldır. Burada Önemli Stok için olan 2 metoddan hangisi kullanılacağıdır. Sonrasında İse Çalışacak hesaplar seçilmelidir.
- Toplulaştırılmış Yöntem ile düzenlenecekse Toplulaştırılmış Yöntemde “Enf.Muh” Parametri seçilmelidir.
- Toplulaştırılma kullanmadan ilgili hesabın çalıştığı tarihteki Endeks kullanılarak enflasyon düzeltme işlemi yapılacak ise “Hiçbiri” Parametresi İşaretlenmelidir.
- Hesap planındaki tanımlamalarında her bir hesap için çalışma şekli belirlenmesi gerekmektedir. Enflasyon düzeltmesi oluşturmak istediğimiz için “Düzeltilecek Hesap” Seçilmesi Gerekmektedir. İlgili Hesap parasal bir hesap ise “Paral Hesap” da seçilmesi gerekmektedir. Fark hesabı da seçilerek ilgili stok için bir enflasyon farkı oluşuyor ise hangi koda gideceği belirlenmelidir. Bu fark hesabı Tekil hesap veya Torba hesap olabilmektedir.
- Bu işlemlerden sonra 2023 Yılı için manuel olarak firmaların hesapladığı enflasyon farklarının netsis tarafında bir fiş olarak girilmiş olması gerekmektedir.
- Toplulaştırılmış yöntem kullanılmıyor ise Stok modülündeki “Stok Döviz Çevrim” Ekranı ile devam edilmektedir. Bu işlem Stok hareketlerindeki TL değerleri düzeltilmiş tutarlara taşımaktadır. Düzeltmeler yapılmadan önce ilk yapılacak ekrandır. Her ay için Tarih değiştirilerek.
- Stok Enflasyon düzeltmeleri ilgili ekrandan yapılmaktadır. Bu ekranın benzeri iptal ekranı da bulunmaktadır. Bu işlem çalıştırıldıktan sonra enflasyondan doğan bir fark hesaplanıyorsa Stok Hareketlere E tipli giriş ve çıkış için miktarsız, Değerleme açıklaması ile bu fark kaydını atmaktadır.
- Maliyet oluşturma işlemi yapılmalıdır. Bu işlemden önce tüm maddeler tamamlanmalıdır. Bu işlem Çalıştırıldığında , Enflasyon Farkları , Yansıtılmamış Maliyetler ve Enflasyon düzeltmesi ile oluşan maliyet bilgileri oluşuyor olacaktır. Stok hareketlerinde kayıtların üstüne atılacaktır.
- Muhasebe Tarafı için Toplulaştırılmış Yöntem Kullanılmıyorsa Muhasebe / İşlemler / “Enflasyon Düzeltmesi” işlemi çalıştırılması gerekmektedir. 01 Ay Kodu ile Açılış tipli fişleri de taramaktadır.
NOT : Bu ekrandaki düzeltmeler Ocak Ayında 01 – 01 Şubat ayında 01 – 02 Mart ayında 01 – 03 olarak çalıştırılmalıdır.
İşlem Tamamlandıktan sonra 150li kodlara ve bir fişi incelediğimizde bu şekilde yansımaktadır.
Açıklama 2 alanındaki bulunan kodlar ise hangi kaynak hesap için hesaplandığı bilgisini vermektedir.
Toplulaştırılmış Yöntem için Yönergedir.
- Muhasebe Parametrelerinden seçiminde ilgili aşamlar doldurulduktan sonrasında stoklara geçilmelidir.Eğer Stok hesapları için parametrelerde toplulaştırılmış yöntem seçilmiş ise ” Düzeltilecek Stok Hesapları Tanımları ” ekranına ilgili muavinler için bir yöntem seçimi yapılması gerekmektredir. Burada seçilebilecek olan 2 yöntem bulunmaktadır. – Basit Ortalama ve – Stok Devir Hızı yöntemleridir.NOT : Parametre farklı seçildikte ilgili düzeltilecek stok ekranı açılmamaktadır.
- Basit Ortalama Yöntemi Dönem ortalama düzeltme katsayısının bulunarak stok hesabındaki TL değerlerin bu katsayı ile çarpılması ile hesaplanan bir yöntemdir. Düzeltmeler Dönem sonu endeksinin Dönem ortalama endeksine oranlanması ile elde edilen katsayı ile yapılmaktadır.
- Stok Devir Hızı yöntemi ise Stok hesapları bazında Ortalama stokta durma günü hesaplanarak kalan stok ‘un bu tarihte alındığı varsayılarak Kalan Stok ‘un TL değeri Dönem sonu TL değeri Dönem sonu endeksinin Stok ‘a giriş tarihindeki endekse oranlanması ile elde edilen katsayı ile elde edilir. ilgili ekranlara durma günü ve Katsayılar girilmelidir. ( Demirbaş Hariç modülden çalışacaktır.) Her hesabın içerisinde yer alan stok için çalışacaktır. Her kalem için çalışacaktır.
NOT : Durma günü 30 dan küçük ise herhangi bir hesaplama yapmamaktadır.
Durma Günü 30 dan büyük 60 dan küçük ise 1 aylık endeksleme yapmaktadır.
Durma Günü 60 dan büyük 90 dan küçük ise 2 Aylık Endeksleme yapmaktadır.
Bu mantık ile devam etmektedir.
- Basit ortalama yönteminde geçiçi vergi dönemi sonlarında Dönem sonu ve Dönem başı endekslerinin bulunması ile bir düzeltme yapılabilmektedir. Her ay Burada düzeltme yapılamamaktadır.
Bu ekran Basit ortalama da Düzeltilecek ay aralığı olduğunda çalıştırılmalı. Stok devir hızı ise her ay çalıştırılmalıdır.
Dönem içi aylarda “Dönem Son ay için Düzeltme ” parametresi işaretlenmemeli diğer işlemde işe Her ayın son döneminde işaretlenmelidir.
- Bu işlemden sonra “Satılan Malın Maliyeti Mahsubu” kaydı ile muhasebe atılması sağlanmaktadır.
- Enflasyon Düzeltmeleri Parasal Kar ve Zarar virman işlemi yapılmaktadır. Bu işlem Dönem Sonlarında Enflasyon düzeltme hesabında düzeltme kayıtlarından doğan net bakiyenin alacak veya borç bakiyesi vermesi durumunda Kar veya zarar hesabına devredilmesi sağlanmaktadır.
Maliyet Muhasebesi için Yönergeler
- Maliyet Muhasebesi Tarafında Stoklar detaylı Takip ediliyor ise Stok , Demirbaş ve Enflasyon tarafını yaptıktan sonra mkaliyet muhasebesi işlemlerinin çalıştırılması gerekmektedir. Düzeltilmiş değerler üzerinden Maliyet muhasebesi çalıştırmaktadır. Bilgi giriş ekranında Düzeltilmiş değerler için çalışan tutar ve düzeltilmeden önceki çalışmış tutar kısmını göstermektedir. Oluşan yevmiye kayıtlarında ise Düzeltilmiş ve düzeltme öncesi kayıtları aktarmaktadır. Maliyet muhasebesi tarafında extra Enflasyon düzeltmesi yapılması gerekmektedir. Stok , Demirbaş , Muhasebe fişlerini dikkate alarak düzeltilmiş üzerinden oluşacağından gerekmemektedir.
DEMIRBAS için Yönergeler
- Demirbaş tarafındaki işlem adımlarında demirbaş entegre kullanabilir veya entegresiz de kullanılabilir.
Aylık enflasyon olarak bir döviz tipi tanımlamamız gerekiyor. Her ayın son günü Enflasyon verilerini çekebilmemiz için ilgili Döviz kurları Girişi ekranından ” Tüm enflasyon oranını güncelle” dememiz gerekmektedir.
- Demirbaş Parametre tanımların yapılması gerekiyor. Enflasyonun kullanacağı api servislerinden gelen aylık oranın hangi tipten çalışacağı seçilmelidir.
- Enflasyon Muhasebesine başlama ekranından devam edilmektedir. Bu ekran 2023 / 12 son çalıştırılan ay olarak görünmesi kayıtlarında bu tarihe göre tutturulduktan sonra yapılmalıdır. Buradaki son çalıştırılan tarih aslında bizim için enflasyon ayrımının başlayacağı tarihtir. 2024 Ocak ayı için artık hesaplamaya başlayacaktır. Programın başladığını Şirket bilgileri ekranından görünmektedir. İlgili alan için tarih gelmektedir. Bu işlemlerden sonra olağan demirbaşlar için hesaplama yapılarak düzeltme , silme veya kontrol ekranı Enflasyon devir bilgilerinden takip edilebilmektedir.
- Enflasyon Hesaplama işlemlerinde demirbaş kartında enflasyon düzeltmesinde “E” ile ibaresi demirbaşlara gelmektedir “E” ibaresi olan kayıtlar ilgili ay için başladığını temsil eder.
Program hesaplamaları yaparken ilgili demirbaşın Aralık Ayındaki Endeks değeri ile Alış Tarihindeki Endeksi oranlayarak Elde etmiş olduğu katsayıyı Sabit kıymet ve Birikmiş amortismana Değerlemektedir. (Yeniden değerleme işlemlerindeki gibi ) Bu hesaplama yapılırken mutlaka Döviz kurları girişinde ilgili ay için enflasyon oranları api servislerden çekilmiş olmalı ve Enflasyonun başladığı tarih “2023 – 12 ” ayı içinde mutlaka api servislerinden çekilmiş olmalıdır.
- Çalıştırma işleminden sonra Enflasyok muhasebesi Devir bilgileri raporundan ilgili işlemlerin raporu alınabilmektedir. “Fark Birik.Amort alanındaki tutarlar kadar fark fişleri oluşturulacaktır.
6. Her ay için Değerleme oran girişi alanına kayıt kontrol edilmelidir. Değişiklik olacak ise buradan değiştirilebilir veya enf.Göre Oran getir denebilir. Bu işlem ay sonu api servislerden çarpanı çektikten sonra kontrol edilmelidir.
Bu adımlardan sonra bir sonraki aylarda artık programda her demirbaş ayrıldığında otomatik olarak arka tarafta demirbaşlar ayrılırken orana göre ( her ayın sonunda çektiğimiz api servisten ve değerleme oran girişi ekranındaki veri girişlerinden ) Enflasyon içinde ayırmaya devam edecektir.
NOT : İlgili buton Değerleme oran girişindeki bir önceki veri ile enflasyon verisi çarpanı hesaplayarak yeni bulduğu orana oran getirir ve bu orana göre kayıtları değerlemektedir..
DEMİRBAŞ ŞİRKETİ İÇİN ENFLASYON KAPATMA İŞLEMİ
- Enflasyon muhasebesi kullanılmayacağı dönemde veya bir tarihten sonra kararlaştırılır ise ilgili alanda başlattığımız gibi aşağıdaki alanda da kapatmasını yapmalıyız. Bu işlemden yapılırsa program Enflasyon muhasebesine Tabi tutmayacak ve artık enflasyon muhasebesi hesaplamayacaktır.
